Wyrok NSA II GSK 1857/12 z 2014-02-14
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędziowie NSA Jan Bała (spr.) del. WSA Inga Gołowska Protokolant Marta Zawadzka po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej P. E. Spółki z o.o. w R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 5 lipca 2012 r. sygn. akt V SA/Wa 616/12 w sprawie ze skargi P. E. Spółki z o.o. w R. na decyzję Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia […] grudnia 2011 r. nr […] w przedmiocie zobowiązania do zwrotu środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla decyzję Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia […] grudnia 2011 r. oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy w R. z dnia […] października 2011 r. 3. zasądza od Ministra Infrastruktury i Rozwoju na rzecz P. E. Spółki z o.o. w R. 3550 (trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
(…) Zauważyć przy tym należy, iż przy interpretacji pojęcia “innych procedur obowiązujących przy ich wykorzystaniu” należy uwzględnić zarówno potoczne znaczenie wyrazu “procedura”, jak i sposób uregulowania w prawie krajowym wdrażania programów operacyjnych (por. obszernie na temat “innych procedur” wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 czerwca 2012r. sygn. akt II GSK 732/11 opublikowany w internetowej bazie www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Reguły postępowania obowiązujące przy wykorzystaniu środków pomocowych zawarte w “Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki” wydanych m.in. na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 u.z.p.p.r. oraz zawarte w umowie o dofinansowanie stanowią także “inne procedury”, o których mowa w art. 184 u.f.p. i powinny z tych wytycznych oraz umowy jednoznacznie wynikać.
W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji podzielił stanowisko organu, iż strona skarżąca naruszyła zasadę konkurencyjności przy wyborze wykonawcy szkoleń realizowanych w ramach projektu, gdyż wysłała wprawdzie zapytania ofertowe do trzech podmiotów, lecz jednym z nich była Spółka z o.o. “W. C.” powiązana z beneficjentem kapitałowo oraz osobowo. W tej sytuacji zamawiający wiedział w jaki sposób określić kryteria oceny ofert, tak aby oferta W. C. okazała się najlepsza, natomiast wykonawca dysponował dokładną wiedzą, jak przygotować ofertę, aby to właśnie jego oferta została wybrana.
Jednocześnie, jak trafnie wskazuje skarżąca w skardze kasacyjnej, spełnienie wymogów proceduralnych przy wyborze wykonawcy zamówienia, określonych m.in. w § 20 umowy o dofinansowanie nie było w toku postępowania kwestionowane. Organy obu instancji stwierdziły jednoznacznie, że beneficjent wypełnił formalne obowiązki związane ze stosowaniem zasady konkurencyjności, jednak wysyłając zapytanie ofertowe do spółki powiązanej z nim kapitałowo i osobowo zaprzeczył celowi jakiemu ma służyć ta zasada. Sąd I instancji zaakceptował natomiast te stwierdzenia, wskazując, że organ słusznie uznał, że doszło do złamania powyższej zasady.
Naczelny Sąd Administracyjny powyższego stanowiska Sądu I instancji nie podziela, gdyż pozostaje ono w sprzeczności z treścią pkt 3.1 ppkt 8 Rozdziału 3 – Ogólnych zasad kwalifikowania wydatków zawartych w “Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”. Zgodnie z tym zapisem wszystkie wydatki w ramach PO KL są kwalifikowane, o ile łącznie spełniają następujące warunki – wydatki w ramach projektu powinny być ponoszone zgodnie z zasadą konkurencyjności, określoną w umowie o dofinansowanie projektu. Zasada konkurencyjności nie dotyczy podmiotów zobowiązanych do stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. W świetle tego zapisu Wytycznych nie powinno ulegać żadnej wątpliwości, iż aby uznać wydatki za niekwalifikowane nie wystarczy naruszyć ogólną i dość abstrakcyjną “zasadę konkurencyjności”, lecz zasada ta powinna być określona w umowie o dofinansowanie projektu.
W konsekwencji dopiero w przypadku naruszenia stosownych postanowień umownych można mówić o naruszeniu zasady konkurencyjności. Tymczasem zarówno organ, jak i Sąd I instancji uznają, iż strona skarżąca nie naruszała reguł konkurencyjności (procedur) określonych w § 20 zawartej przez strony umowy o dofinansowanie projektu. Okoliczność zaś, iż § 20 tej umowy poprzedza sformułowanie (tytuł) “konkurencyjność” nie oznacza, iż to sformułowanie może być dowolnie interpretowane, w oderwaniu od treści § 20 umowy.
Z przytoczonych powodów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż w sprawie doszło jedynie do naruszenia powołanych wyżej przepisów prawa materialnego. Nie zachodzi zatem potrzeba ustosunkowania się do podnoszonych w skardze kasacyjnej zarzutów naruszeń przepisów postępowania, gdyż stan faktyczny sprawy – w zakresie istotnym dla zastosowania prawa materialnego – był w zasadzie bezsporny, a ewentualne uchybienia procesowe nie miały wpływu na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.).
W konsekwencji Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku na mocy art. 188 p.p.s.a. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 oraz art. 203 pkt 1 tej ostatniej ustawy.